Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου 2016

ΔΙΑΛΕΞΗ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΔΗΜ. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΑΥΛΩΝΑ 28-2-2016

Στις 28 Φεβρουαρίου 2016 στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αυλώνα παρακολουθήσαμε  μιά καταπληκτική διάλεξη για το κόσμημα και τους τρόπους στολισμού των παραδοσιακών ενδυμασιών από την κα Ξένια Πολίτου, την επιμελήτρια Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού του Μουσείου Μπενάκη. Η ομιλήτρια μας ταξίδεψε στα κοσμήματα που φορούσαν Ελληνίδες του 18ου και 19ου αιώνα.
Μέσα από την μελέτη των κοσμημάτων, των αντικειμένων αργυροχοΐας και του στολισμού της παραδοσιακής φορεσιάς, η ομιλήτριά μας, έδωσε απαντήσεις σε μια σειρά ερωτημάτων που αφορούν τον τρόπο ζωής στην Ελλάδα των νεότερων χρόνων αλλά και τους παράγοντες που τον διαμόρφωσαν.
Απαντήσεις στις οποίες τα παραδοσιακά κοσμήματα που όλοι μας έχουμε και φορούμε, φέρνουν στην επιφάνεια τις κρυμμένες ιστορίες τις οποίες τα ίδια αφηγούνται σιωπηλά.
Ευχαριστούμε την κα Πολίτου για την παρουσίαση των υπέροχων δημιουργιών των προγόνων μας, που μας εμψυχώνει στη δημιουργική πορεία μας με θέμα την παράδοσή μας!!! Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για την επίσκεψή μας στο Μουσείο Μπενάκη, όπου ανάμεσα στα εκθέματα εδώ και δέκα ημέρες εκτίθεται πρόσφατη δωρεά Αυλωνίτικης νυφικής φορεσιάς, όπως μας ενημέρωσε η Ομιλήτρια!
Ευχαριστούμε επίσης το επίτιμο μέλος του Συλλόγου μας κο Γιάννη Τσαλαπάτη, τεχνίτη παραδοσιακών κοσμημάτων, που μεσολάβησε ώστε να πραγματοποιηθεί η ομιλία της κας Πολίτου στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αυλώνα.
Την διάλεξη πλαισίωσαν μέλη της Χορευτικής Ομάδας του Συλλόγου μας ντυμένα με την παραδοσιακή τοπική φορεσιά και τα τοπικά παραδοσιακά μας κοσμήματα, των οποίων αντίγραφα έχει κατασκευάσει ο κος Γιάννης Τσαλαπάτης.

Η κα Ξένια Πολίτου είναι η Επιμελήτρια της Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού και Νεοελληνικής Τέχνης του Μουσείου Μπενάκη από το 2010. Σπούδασε Γαλλική και Συγκριτική Φιλολογία στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη Sorbonne Nouvelle (Paris 3). Μετά από πολυετή θητεία στο Λύκειο Ελληνίδων Αθηνών, στο Μουσείο Ιστορίας της Ελληνικής Ενδυμασίας το οποίο διατηρεί το Λύκειο και στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, εντάχθηκε στο Μουσείο Μπενάκη το 2005. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στα υφάσματα και στις ενδυμασίες, ενώ έχει εμπλακεί και στη διοργάνωση όλων των ενδυματολογικών εκθέσεων που παρουσιάστηκαν στο Μουσείο Mπενάκη τα τελευταία δέκα χρόνια. Είναι μέλος της Ενδυματολογικής Επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων και ιδρυτικό μέλος και γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Ενδυμασιολογίας. Μέσα από τις μελέτες της και την έρευνά της, έχει θησαυρίσει πλήθος γνώσεων, τις οποίες κατέθεσε στη διάλεξη του Ανοικτού Πανεπιστημίου και συγκεκριμένα αυτές που αφορούν το παραδοσιακό κόσμημα και τον τρόπο στολισμού της παραδοσιακής Ελληνικής φορεσιάς.

















Η ΠΙΠΙΖΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΙΩΑΝ. ΜΠΟΥΓΕΣΗ

Η οικογένεια του Γιώργου και της Χριστίνας Παπαθεοδώρου διατηρεί ένα πολύ σημαντικό κειμήλιο που δεν αφορά μόνο τον Αυλώνα αλλά όλη την Ελλάδα. Συγκεκριμένα η Χριστίνα Παπαθεοδώρου, το γένος Θανάση Μαγγίνα και Παρασκευής Μπουγέση, είναι από την πλευρά της μητέρας της εγγονή του λαϊκού οργανοπαίχτη Χρήστου Ιωαν. Μπουγέση που ήταν γνωστός ως Γιαννάτσης ή Κιτσογιαννάτσης του οποίου έχει πάρει και το όνομα. Ο Γιαννάτσης ήταν λαϊκός εμπειρικός οργανοπαίχτης από τον Αυλώνα γεννημένος στα τέλη του 19ου αιώνα και έπαιζε το δυσκολότατο λαϊκό όργανο της πίπιζας. Είχε ένα πηγαίο μουσικό ταλέντο, αστείρευτο όπως αποδείχτηκε, το οποίο τον κατέστησε τον μεγαλύτερο δεξιοτέχνη της πίπιζας σε όλη την κεντρική Ελλάδα. Η φήμη του είχε ξεπεράσει τα στενά όρια του Αυλώνα και είχε φτάσει μέχρι τη Θεσσαλία. Άπειρες ήσαν οι φορές που τον καλούσαν στο Βλάχικο Γάμο στη Θήβα, ενώ το ίδιο το Μουσικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ με τον μουσικολόγο Τέντ Πετρίδη ήρθε στον Αυλώνα τη δεκαετία του '60 και ηχογράφησε για λογαριασμό του Μουσικού Αρχείου τον μοναδικό αυτό οργανοπαίχτη.

http://www.mla.gr/browse_songs_by_area?town_id=117

Φυσικά η παρουσία του Γιαννάτση στη μουσική του Αυλώνα ήταν καταλυτική. Ήταν ο άνθρωπος που διατήρησε όλη την αρχαία μουσική παράδοση του τόπου μας και την διέσωσε από την εξαφάνιση του χρόνου και των καιρών. Η Λουκία Ζυγομαλά τον καλούσε σε όλες τις λαϊκές γιορτές που οργάνωνε και φυσικά ήταν παρών σε όλα τα Ντιβάνια τα οποία χρωμάτιζε μουσικά με τη δεξιοτεχνία και το δικό του μοναδικό μουσικό ύφος.
 Όταν ο Γιαννάτσης απεβίωσε η εγγονή του Χριστίνα που είχε πάρει το όνομά του κληρονόμησε και την πίπιζα του παππού της. Η εγγονή έχοντας γνώση του πολύτιμου κειμηλίου το διαφυλάσσει και το διατηρεί μέχρι σήμερα σε άψογη κατάσταση, μαζί με όλα τα μικροαντικείμενα που αποτελούν το όργανo (μικρά καλάμια, επιστόμια κλπ) σαν να μην έχει περάσει ούτε μία μέρα από τότε που η μαγική πίπιζα του παππού της έπαψε να ηχεί. Μας διέθεσε μάλιστα και φωτογραφίες από το μοναδικό αυτό κειμήλιο το οποίο παρουσιάζουμε καθώς και πληροφορίες για την ιδιοτροπία κατασκευής του οργάνου. 
Ο παππούς της είχε κατασκευάσει το όργανο φυσικά μόνος του αλλά επειδή είχε ένα πρόβλημα στα δάκτυλα του χεριού του είχε ανοίξει στο όργανο 2 πλάγιες τρύπες από τις οποίες μπορούσε να πατήσει με τα δάκτυλά του για να αποδώσει τους ήχους του οργάνου. Ίσως και αυτή η ιδιομορφία να συνέτεινε στη μοναδική χροιά αυτού του τρόπου παιξίματος του εξαιρετικού αυτού οργανοπαίκτη.
Με πολλή χαρά λοιπόν δημοσιεύουμε τις φωτογραφίες που μας παραχώρησαν οι απόγονοι του οργανοπαίκτη, φωτογραφίες οι οποίες βλέπουν το φως της δημοσιότητας  για πρώτη φορά και ευχαριστούμε θερμά το Γιώργο και τη Χριστίνα Παπαθεοδώρου για τη διάθεσή τους και τις πληροφορίες σχετικά με τον πρόγονο της οικογένειάς τους.


Στα εγκαίνια του Ιερού Ναού των Αγίων Αντωνίου και Ανδρέου δωρεά Λουκίας Ζυγομαλά. Στο Ντιβάνι που ακολούθησε στις 17-4-1938 πίπιζα φυσικά έπαιξε ο Γιαννάτσης. Τον συνόδευε στο Νταούλι  ο εξαιρετικός Φώτης Σιδέρης (Νταλαμάγκας)





 Διακρίνονται οι πλάγιες τρύπες που είχε ανοίξει στην πίπιζα ο Γιαννάτσης για να διευκολύνεται στο παίξιμο


Η οικογένεια Γιώργου και Χριστίνας Παπαθεοδώρου διατηρεί σε άριστη κατάσταση την πίπιζα και τα εξαρτήματά της.

 O Γιώργος και η Χριστίνα Παπαθεοδώρου 

Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2016

NTIBANI- 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

Την Κυριακή 6 Μαρτίου 2016, στις 11 το πρωϊ, στη πλατεία Ζυγομαλά! Είστε όλες και όλοι καλεσμένοι να γιορτάσουμε με ένα παραδοσιακό χορευτικό έθιμο που αναβιώνει στον Αυλώνα κάθε χρόνο τις Απόκριες!



Η φετινή πρόσκληση είναι φιλοτεχνημένη από τη μαθήτρια Κατερίνα Ζάκκα



Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2016

ΥΜΝΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΖΥΓΟΜΑΛΑ-ΣΥΝΘΕΣΗ Κ.ΛΥΚΟΡΤΑ


Τον Ύμνο προς τον Ανδρέα Ζυγομαλά, μία σύνθεση του μουσουργού Κων/νου Λυκόρτα του 1914, την χρονιά δηλαδή που ο Ζυγομαλάς έπεσε υπέρ πατρίδος, μας έστειλε το μέλος του Συλλόγου μας Θεοφάνης Λιάτης. Το έγγραφο διασώζεται στο αρχείο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης όπου το βρήκε ο Θεοφάνης Λιάτης αλλά και στο Μουσείο Ζυγομαλά, αφού η Λουκία Ζυγομαλά είχε διατηρήσει αρκετά αντίγραφα του Ύμνου ο οποίος ακουγόταν από τη Χορωδία του Δημοτικού Σχολείου Αυλώνα, στις εκδηλώσεις μνήμης που διοργάνωνε η Λουκία, μητέρα του Ανδρέα, μέχρι το θάνατό της το 1947. 
Ευχαριστούμε τον Θεοφάνη Λιάτη για την αποστολή του εγγράφου το οποίο δημοσιεύουμε ώστε να γίνει κτήμα κάθε ενδιαφερομένου.